Please, hit refresh button right here to update your stats.
Remember that your profile must be public for duome to be able to visualize the data. Simple numbers like streak or crowns would be updated instantly while more
complex concepts like daily XP chart or Recent Practice Sessions will be available on page reload. You can provide feedback, ask questions and request new features
on our forum — be welcome to join us there :)
а · актёр · анна · багаж · борщ · в · велосипед · вот · где · гитара · да · дженни · дима · дом · ем · кафе · мама · медик · метро · мой · мотор · моя · не · нет · папа · пицца · пюре · радио · рюкзак · свитер · суши · такси · там · тим · том · ты · цирк · это · я
39 words
İlk olarak bu kurstaki öğreniminiz boyunca Rusça yazabilmek için, Rusça dilini bilgisayarınıza veya telefonunuza/tabletinize kurmanız gerekiyor.
Şimdi hiç beklemeden bazı basit cümleler ile başlayacağız. Rusçada, İngilizcedeki gibi "a/an" veya "the" gibi şeyler yok. Bu açıdan Türkçeye benziyor. Ancak Türkçedekinin de aksine Rusçada geniş zamanda hiçbir sonek veya önek kullanılmaz. Örneğin: "Я медик." (Anlamı: "Ben doktorum.") Yukarıdaki cümlede Rusça gramerine göre, "Ben doktor." dedik ve cümleyi bitirdik. Ekstra bir şey demeye gerek yok.
Rusça, Kiril alfabesinin kendine özgü bir halini kullanıyor. Ve birçok harf, Latin alfabesindeki karşılıklarına benziyor. Kiril matbaacılığı yaklaşık 300 yıl önce yeniden modellendiği için, her iki alfabenin de benzer bir stili var.
К, О, М, Т, А harfleri, Latin karşılıklarına benzer şekilde okunuyor.
Е aslında sadece "e"den ziyade daha çok "yeni"deki "ye" gibi okunuyor.
В harfi bizdeki karşılığı 'v' olarak, Б ise 'b' olarak okunuyor. Ve Н bizdeki "n" harfine, И ise "i" harfine karşılık geliyor. Diğer harfler aşağıdaki tabloya dahil edildi:
Harflerin Türkçe okunuş karşılıkları | ||
---|---|---|
Ёё (yol) | Вв (vazo) | Бб (bilek) |
Ээ (eski) | Нн (nota) | Дд (dolap) |
Уу (ultra) | Хх (hastane) | Гг (grup) |
Ии (imkan) | Йй (yelek) | Лл (limon) |
Юю (yulaf) | Рр (renk) | Пп (patates) |
Ыы (ılık) | Сс (sarı) | Зз (zebra) |
Яя (yardımcı) | Фф (fotoğraf) | Цц (tsunami) |
Жж (jüri) | Шш (şan) | Щщ (daha uzun okunan "ş") |
Чч (çay) | Ь (yumuşak vurgu) | Ъ (sert vurgu) |
İşte Türkçe karşılıklarıyla birlikte Rusçanın kullandığı Kiril alfabesi:
Rusça harf | Türkçe karşılığı |
---|---|
Аа | Aa |
Бб | Bb |
Вв | Vv |
Гг | Gg |
Дд | Dd |
Ее | "ye" sesi veya Ee |
Ёё | "yo" sesi veya Öö |
Жж | Jj |
Зз | Zz |
Ии | İi |
Йй | Yy |
Кк | Kk |
Лл | Ll |
Мм | Mm |
Нн | Nn |
Оо | Oo |
Пп | Pp |
Рр | Rr |
Сс | Ss |
Тт | Tt |
Уу | Uu |
Фф | Ff |
Хх | Hh |
Цц | "ts" sesi |
Чч | Çç |
Шш | Tekli "Ş" |
Щщ | İkili/Uzatmalı "Ş", yani "ŞŞ" |
ъ | sert işareti |
Ыы | Iı |
ь | yumuşak vurgu |
Ээ | Ee |
Юю | "yu" sesi veya Üü |
Яя | "ya" sesi |
Şimdilik giriş bu kadar, sonraki derslerde daha fazla detay öğreneceğiz!
вы · девочка · ест · женщина · женщины · здесь · и · или · кофе · мальчик · мужчина · наше · не · она · они · хлеб · человек · этот · яблоко
19 words
Şimdi beceri ağacının esas kısmına ilerlemeye hazırsınız!
Rusça kursumuzu tercih ettiğiniz için çok mutluyuz. Burada öğrettiğimiz Rusça, Moskova ve St. Petersburg gibi şehirlerde konuşulan ve standart olan Rusçadır.
Rusça çekimli bir dildir, bu yüzden isimlerin ve değişmekte olan sıfatların halleri, cümledeki rollerine göre uyum sağlarlar.
Rusçada 6 tane hal vardır:
Yalın hali, sözlük formudur (sözlükte arattığınız kelimeler her zaman yalın haldedir); diğerlerine gelirsek, onları aşama aşama, teker teker ileri ki derslerde öğreneceğiz.
Şimdi sözcük dizimine geçebiliriz. Rusçanın sözcük dizimi biraz gevşetilebilir ancak rastgele değildir. Tipik bir sözcük dizimi özne—fiil—nesnedir. “ Ancak özne—nesne—fiil olduğu durumlar da vardır.
Rusçada zarflar, İngilizcedekinin aksine, her zaman sona yerleştirilmezler. Bu yüzden zaman, yer ve hareket ifadeleri için tipik yerleşimlere dikkat edin. Örneğin, Rusçada "çok" / "çok fazla" zarfı "çok" olan neyse onun önüne gelir.
İyi şanslar!
Ünlü harflerin hepsi kelime içerisine girince tıpkı alfabedeki gibi okunmazlar. Rusçada vurgusuz hecelerin kısaltılmış ünlü harfleri vardır.
Yani bir ünlü vurgulu olmadığında daha zayıf, bir miktar daha kısa hale gelir ve bazı ünlüler ayırt edilemez hale gelirler.
Şimdilik, sadece ya sözlük halini, yalın hali kullanan ya da bir eylemden etkilenen nesneler için kullanılan belirtme durumu (-i hali) kullanan cümleleri öğreniyoruz.
Kökeni yabancı olan bazı kelimeler çekimlenmez. Yani, bütün halleri aynıdır. "Метро", "Дженни" ve "кафе" gibi kelimeler buna dahildir.
вечер · всё · дела · день · до · доброе · добрый · извините · как · надо · ночи · площадь · пожалуйста · пока · привет · свидания · скорого · спасибо · спокойной · уже · утро · хорошо
22 words
Rusçada daha gündelik olan "Привет" ve daha resmi olan "Здравствуй(те)" (sondaki "те"yi derseniz tam resmiyet yaratırsınız, demezseniz ise yarı resmiyet) olarak iki tane farklı selamlaşma bulunuyor. Daha kısa olduğu için şimdilik birincisini inceleyeceğiz. ("Здравствуй" hakkındaki bilgileri ileride göreceğiz.)
Telefondaki selamlaşmalar ("alo" dediğimiz zamanlar) için "Алло" veya "Алё" diyoruz.
Rusçadaki "Nasılsın" ifadesi aslında birebir çeviri ile "İşlerin nasıl?"a eşdeğerdir.
Normalde sabah dediğimiz zaman, günün erken saatleri 4 veya 5'de başlıyor, öğlen ve öğleden sonra ise güneşin tepede olduğu saatlerde, akşam zamanı 5 veya 6'da, gece de 11 veya gece yarısına deniyor.
"İyi geceler" anlamına gelen "Спокойной ночи" ifadesini sadece uyumadan önce söylersiniz. (Veya çok geç bir saatte "bay bay" yerine söylersiniz, bu da söylediğiniz kişide sizin veya onun konuşma bittikten yakın zaman sonra ikinizden birinin uyumaya gideceği hissini uyandırır.)
брат · вода · дети · есть · кошка · меня · мои · молоко · моё · мы · нас · наш · него · неё · них · план · пьёт · пьёшь · ребёнок · сестра · стол · тебя · у · что · это · яблоки
26 words
Rusçada sahip olma, iyelik cümleleri farklı bir şekilde kuruluyor. (Not: Normal bir şekilde ancak resmi ve akademik durumlarda "иметь" ("sahip olmak") fiili kullanılabilir.)
Genel olarak "sahip olmak" anlamındaki cümleler şöyle kurulur:
Bahsedilen şeye sahip olan kişiyi tamlayan durumu (ismin -in hali) (Tamlayan durumu hakkında daha fazla bilgiyi daha sonraki derslerde göreceğiz.) yardımıyla belirtiriz. Ve bu cümlelerde B olarak belirttiğimiz şey aslında Rusçada öznedir, yani yalın halde olur.
Sahip olmadan etkilenen nesnenin açık olduğu veya üzerinde durulan asıl noktanın bir nesneye sahip olmak olmadığı anlarda — kişisel özelliklerden ("Onun büyük gözleri var.") veya geçici durumlar/hastalıklardan bahsederken ("Onun migreni var.") — cümleden "есть"i atın.
"yemek" (есть) ve "istemek" (хоте́ть) fiilleri düzensiz olan dört fiilden ikisidir. (Yani, her özne için düzensiz bir şekilde çekimlenirler ve belli bir çekim desenini takip etmezler.)
Rusçada ünsüz harfler, iki farklı şekilde okunan 15'erlik ikişer gruba ayrılıyor. Ve bunlara damaksıllaşmış (diğer adıyla "yumuşak vurgu") ve damaksıllaşmamış (diğer adıyla "sert vurgu") denir.
Siz bunları "yumuşak/sert vurgu" olarak öğrenin, "damaksıllaşmış" terimi sadece dilbilimsel bir terimdir.
Eğer sessiz bir harfin ardından "ь" geliyorsa, bu o harfi daha yumuşak yani dilinizi damağınıza değdirerek söyleyeceğiniz anlamına gelir. Eğer "ъ" geliyorsa, dilinizi damağınız yerine en öndeki dişinize değdirmelisiniz.
алло · благодарю · ваня · вас · вера · вы · ещё · здравствуй · здравствуйте · зовут · иван · иванович · ивановна · извини · можете · отлично · скажи · скажите · сказать · так · чернов
21 words
Tıpkı Türkçe gibi, Rusça da tekil kişi için "sen" kullandırtırken çoğul kişi veya tekil kişi ama resmi kullanımda "siz" arasında «ты» ve «вы» olarak ayrım yapar.
Bu güne kadar Rus edebiyatıyla bir ilginiz olduysa bilebileceğiniz gibi, Rusların üç adet adı var; ad ve soyad — tıpkı bizim de olduğu gibi — ve baba kökenli ad ki bu da babalarının adına dayanır. («отец» = "baba" olmakla bu baba kökenli ada Ruslar «отчество» derler.) Çok yaygın "kibar" bır kalıp da bir insanın adını ve baba kökenli adını kullanmaktır:
«Как вас зовут?» aslında kelimesi kelimesine "Sana nasıl sesleniyorlar?" / "Seni nasıl çağırıyorlar?" demektir.
Rusçada çoğu yaygın isim için resmi olmayan, gündelik bir küçültme şekli vardır:
Bunların hiçbir şekilde "kibarlık"la alakalı olmadığını söyleyelim, ama yine de sıkça bu eğilimde kullanılıyorlar.
едят · кошки · лошади · мужчины · наши · озёра · планы · полотенца · полотенце · сёстры · тарелки · тетради · эти
13 words
Rusçada yalın çoğul hal işte böyle yapılır:
Tip | Sonek | Örnek |
---|---|---|
-а/-я - isimler | ы/и | мамы, земли |
-ь isimler, dişil | и | кровати |
ünsüz ile biten çoğu eriller | ы/и | столы, мальчики |
-о/-е isimler | а/я | окна, моря |
ünsüz ile biten bazı eriller | а/я | доктора, глаза |
Yani «я́блоки» aslında nadir bir çoğuldur. Ve başka düzensiz çoğullar da vardır.
Bazen Rusça, sizin belli bir harftan sonra gelecek ünlü seçiminizi zorla değiştirir.
7 Harf Kuralı: Bir kelimeyi her şekillendirdiğinizde И veya Ы yazmanız gerekir, şunu inceleyin:
К, Г, Х ve Ш, Ж, Щ, Ч harflerinden sonra her zaman И kullanın.
страна → страны
Bu yedi ünsüzden esas endişeniz şimdilik «К» olsun. Bir çok isimde bu bir sonek olarak veya sonekin bir parçası olarak bulunur ki bu da size bu kuralı hatırlatmalı:
8 Harf Kuralı: Bir kelimeyi her şekillendirdiğinizde, bir ünsüzden sonra А, У veya Я, Ю yazmanız gerekiyor. Şu kurala uyun:
городе · далеко · двери · дома · живёт · кровать · месте · на · работе · сейчас · столе · тарелке · тоже · этом
14 words
Rusça kelimeler cümledeki rollerine göre farklı şekiller alırlar. Bu şekillere "isim halleri" denir. Hatta birkaç şekil aynı gibi gözükebilir.
Bu şekillerin, adları vardır: Yalın hal, belirtme hali (-i hali), tamlayan hali (-in hali), bulunma hali (-de hali), yönelme hali (-e hali) ve aracılık hali (-le hali).
Şu andan itibaren, YALIN hali biliyorsunuz; bir kelimenin sözlük hali. Bu şekil cümlenin öznesi, eylemi yapan kişi, gibi davranır. Aynı zamanda "A, B'dir." yapısı için de bu şekil kullanılır.
Ayrıca birkaç -in halini de biliyorsunuz (у меня) ama hepsi bu. Şimdilik bazı şeyleri daha kolay ele alacağız.
Bir şeylerin bir yerde oluşundan bahsederken, ismin bulunma haliyle birlikte genelde в (içinde) veya на (üzerinde) edatlarını kullanırız.
Bulunma hali kendi başına, bir edat olmadan kullanılamayan tek haldir. Ve bu hali gerektiren sadece dört veya beş edat vardır:
Genel kural şudur ki belli sınırları olan binalar ve yerlerden bahsederken "в"yi ve açık alanlardan ve etkinliklerden bahsederken "на"yı kullanırız.
Eğer bir nesnenin fiziksel olarak içinde/üstünde olmaktan bahsediyorsanız, belirsizlik vardır ki o zaman da maalesef yerler için kullanacağımız edatlar hatırlamamızı gerektirir.
Çoğu isme uyan kurallar işte bunlar:
Bir kişinin yerinde/evinde/mekanında kalmaktan bahsederken “у + -in hali” yapısını kullanın: Да, я у дру́га = Evet, ben arkadaşımdayım..
Buna sonra değineceğiz. Ama genel kural tutarlıdır. Bir yerde bulunuyor, bir yere gidiyor veya bir yerden gidiyorken aşağıdaki üçlemeyi kullanın:
-DE/-DA | -E/-A | -DEN/-DAN |
---|---|---|
в + Bulunma h. | в + -i hali | из + -in hali |
на + Bulunma h. | на + -i hali | с + -in hali |
у + -in hali | к + -e hali | от + -in hali |
Örneğin, eğer bahsettiğiniz yer genel olarak на ile kullanılıyorsa (Her yerin kendine özgü kullanılan bir edatı vardır, bunlar ezberle ve pratikle öğrenilir. Belli bir kural çerçevesinde değildir.) uygun edatlar, bu üçleme için на–на–с idir.
курица · медведи · мухи · мыши · птицы · пьют · собаки · утки
8 words
брата · воды · возле · девочки · его · ешь · её · женщины · карандаш · карандаша · кошки · мальчика · мамы · масла · масло · молока · мужчины · нет · ни · ничего · папы · пью · ребёнка · рис · сестры · собака · собаки · сок · сока · хлеба · этого · яблока
32 words
ваш · ваша · ваше · ваши · их · какао · книга · меню · наша · твой · твоя · твоё
12 words
воды · риса · сока
3 words
вашу · видит · вижу · воду · дайте · девочку · знает · знаю · кошку · курицу · маму · мне · нашу · папу · собаку · тарелку · утку · хочет · хочешь · хочу · читает · эту
22 words
видим · видите · видишь · видят · всегда · готовим · готовит · готовите · готовишь · готовлю · готовят · делает · домой · думаете · думаешь · думаю · едите · живу · живут · живёшь · завтрак · знаете · знаешь · значит · иду · идут · идём · идёт · идёте · идёшь · кажется · кровати · любим · любите · много · обедать · от · понимает · понимаешь · понимаю · сам · стоит · хотите · хотят · читаешь · читаю
46 words
готовить · есть · жить · завтракать · знать · любит · любишь · люблю · любят · можно · нельзя · нравится · очень · писать · пить · работать · спать · умеет · умеешь · умею · читать
21 words
для · за · купи · нам · нарезать · помыть · приготовить · риса · с молоком · сварить
10 words
вкусный · громкая · младший · старший · тихая · тихий · хорошая · хороший
8 words
а · зато · как · но · пока · потому · хотя · что
8 words
зачем · когда · кого · кто · куда · нём · о · откуда · почему · там · чей · чьи · чья · чьё · чём
15 words
английски · близко · впереди · говорю · немецки · по · русски · слева · совсем · справа
10 words
без · европе · из · какой · комнате · людей · люди · около · тут · улице · этой
11 words
быстро · вместе · днём · за · иногда · никогда · отдыхает · пианино · редко · снова · сплю · туда · ходит · хожу · часто
15 words
будет · был · была · было · восемнадцать · восемь · время · вчера · два · двадцать · две · девочек · девятнадцать · девять · десять · ей · ему · завтра · кошек · лет · мало · минут · начале · один · одна · одно · пятнадцать · пять · пятьдесят · семнадцать · семь · сколько · скоро · собак · сорок · тебе · три · тридцать · тринадцать · час · часа · часов · четыре · четырнадцать · шестнадцать · шесть
46 words
братья · дочь · мать · отец · родителей · своих · свою · сыновья · твои
9 words
просто
1 words
будут · вашей · директора · друзья · имя · моего · моей · нашего · нашей · соседи · твоего · твоей · учится · учусь · человек
15 words
грязно · минус · плюс · тепло · холодно · шумно
6 words
белой · белую · больше · большие · большое · большую · длинная · длинную · должен · зелёный · интересная · интересные · интересный · короткая · короткий · красивая · лучше · маленькая · маленькие · маленький · маленькое · меньше · новая · нового · новой · новую · плохая · плохие · плохой · плохую · серая · серые · серый · синей · синюю · следующий · только · хорошего · хорошее · хорошей · хорошие · хорошую · хуже · цел · целый · чем · чёрный
47 words
видела · все · говорил · говорила · говорить · думал · думала · жила · идти · лежу · подожди · работал · раньше · смотрел · смотреть · стоял · стояла · стоять · устал · устала · устали · ходил · ходила · ходить · читал
25 words
всем · девочкам · девочках · долго · имена · кому · кошке · мальчикам · мальчику · моим · нравятся · обычно · окна · писателю · по · пора · своим · твоим · трудно · улице · учителя · хочется · человеку · школам · школе · этой · этому
27 words
кроме · ли · может быть
3 words
братом · вилкой · даже · девочкой · за · карандашом · кем · мамой · окном · папой · поздравляю · праздником · рядом · с · с новым годом · со · человеком · этим
18 words
давно
1 words
несколько · слишком · таких · тарелок
4 words
быть · жарко · как раз · ничего · похоже · поэтому · прохладно · рад · стыдно · ясно
10 words
сначала
1 words
гораздо · назад · позавчера · поздно · послезавтра · рано · теперь · через
8 words
медленно · пишите · прямо
3 words
по-моему
1 words
добро пожаловать · когда-нибудь · почти
3 words
конечно
1 words
брюки · вам · вон · ищу · купить · найти · нужен · нужна · нужно · нужны · пальто · платье · побольше · покажу · поменьше
15 words
если
1 words
ставить
1 words
вдвоём
1 words
более · были · менее · после
4 words
нигде
1 words
İlk olarak bu kurstaki öğreniminiz boyunca Rusça yazabilmek için, Rusça dilini bilgisayarınıza veya telefonunuza/tabletinize kurmanız gerekiyor.
Şimdi hiç beklemeden bazı basit cümleler ile başlayacağız. Rusçada, İngilizcedeki gibi "a/an" veya "the" gibi şeyler yok. Bu açıdan Türkçeye benziyor. Ancak Türkçedekinin de aksine Rusçada geniş zamanda hiçbir sonek veya önek kullanılmaz. Örneğin: "Я медик." (Anlamı: "Ben doktorum.") Yukarıdaki cümlede Rusça gramerine göre, "Ben doktor." dedik ve cümleyi bitirdik. Ekstra bir şey demeye gerek yok.
Rusça, Kiril alfabesinin kendine özgü bir halini kullanıyor. Ve birçok harf, Latin alfabesindeki karşılıklarına benziyor. Kiril matbaacılığı yaklaşık 300 yıl önce yeniden modellendiği için, her iki alfabenin de benzer bir stili var.
К, О, М, Т, А harfleri, Latin karşılıklarına benzer şekilde okunuyor.
Е aslında sadece "e"den ziyade daha çok "yeni"deki "ye" gibi okunuyor.
В harfi bizdeki karşılığı 'v' olarak, Б ise 'b' olarak okunuyor. Ve Н bizdeki "n" harfine, И ise "i" harfine karşılık geliyor. Diğer harfler aşağıdaki tabloya dahil edildi:
Harflerin Türkçe okunuş karşılıkları | ||
---|---|---|
Ёё (yol) | Вв (vazo) | Бб (bilek) |
Ээ (eski) | Нн (nota) | Дд (dolap) |
Уу (ultra) | Хх (hastane) | Гг (grup) |
Ии (imkan) | Йй (yelek) | Лл (limon) |
Юю (yulaf) | Рр (renk) | Пп (patates) |
Ыы (ılık) | Сс (sarı) | Зз (zebra) |
Яя (yardımcı) | Фф (fotoğraf) | Цц (tsunami) |
Жж (jüri) | Шш (şan) | Щщ (daha uzun okunan "ş") |
Чч (çay) | Ь (yumuşak vurgu) | Ъ (sert vurgu) |
İşte Türkçe karşılıklarıyla birlikte Rusçanın kullandığı Kiril alfabesi:
Rusça harf | Türkçe karşılığı |
---|---|
Аа | Aa |
Бб | Bb |
Вв | Vv |
Гг | Gg |
Дд | Dd |
Ее | "ye" sesi veya Ee |
Ёё | "yo" sesi veya Öö |
Жж | Jj |
Зз | Zz |
Ии | İi |
Йй | Yy |
Кк | Kk |
Лл | Ll |
Мм | Mm |
Нн | Nn |
Оо | Oo |
Пп | Pp |
Рр | Rr |
Сс | Ss |
Тт | Tt |
Уу | Uu |
Фф | Ff |
Хх | Hh |
Цц | "ts" sesi |
Чч | Çç |
Шш | Tekli "Ş" |
Щщ | İkili/Uzatmalı "Ş", yani "ŞŞ" |
ъ | sert işareti |
Ыы | Iı |
ь | yumuşak vurgu |
Ээ | Ee |
Юю | "yu" sesi veya Üü |
Яя | "ya" sesi |
Şimdilik giriş bu kadar, sonraki derslerde daha fazla detay öğreneceğiz!
Şimdi beceri ağacının esas kısmına ilerlemeye hazırsınız!
Rusça kursumuzu tercih ettiğiniz için çok mutluyuz. Burada öğrettiğimiz Rusça, Moskova ve St. Petersburg gibi şehirlerde konuşulan ve standart olan Rusçadır.
Rusça çekimli bir dildir, bu yüzden isimlerin ve değişmekte olan sıfatların halleri, cümledeki rollerine göre uyum sağlarlar.
Rusçada 6 tane hal vardır:
Yalın hali, sözlük formudur (sözlükte arattığınız kelimeler her zaman yalın haldedir); diğerlerine gelirsek, onları aşama aşama, teker teker ileri ki derslerde öğreneceğiz.
Şimdi sözcük dizimine geçebiliriz. Rusçanın sözcük dizimi biraz gevşetilebilir ancak rastgele değildir. Tipik bir sözcük dizimi özne—fiil—nesnedir. “ Ancak özne—nesne—fiil olduğu durumlar da vardır.
Rusçada zarflar, İngilizcedekinin aksine, her zaman sona yerleştirilmezler. Bu yüzden zaman, yer ve hareket ifadeleri için tipik yerleşimlere dikkat edin. Örneğin, Rusçada "çok" / "çok fazla" zarfı "çok" olan neyse onun önüne gelir.
İyi şanslar!
Ünlü harflerin hepsi kelime içerisine girince tıpkı alfabedeki gibi okunmazlar. Rusçada vurgusuz hecelerin kısaltılmış ünlü harfleri vardır.
Yani bir ünlü vurgulu olmadığında daha zayıf, bir miktar daha kısa hale gelir ve bazı ünlüler ayırt edilemez hale gelirler.
Şimdilik, sadece ya sözlük halini, yalın hali kullanan ya da bir eylemden etkilenen nesneler için kullanılan belirtme durumu (-i hali) kullanan cümleleri öğreniyoruz.
Kökeni yabancı olan bazı kelimeler çekimlenmez. Yani, bütün halleri aynıdır. "Метро", "Дженни" ve "кафе" gibi kelimeler buna dahildir.
Rusçada daha gündelik olan "Привет" ve daha resmi olan "Здравствуй(те)" (sondaki "те"yi derseniz tam resmiyet yaratırsınız, demezseniz ise yarı resmiyet) olarak iki tane farklı selamlaşma bulunuyor. Daha kısa olduğu için şimdilik birincisini inceleyeceğiz. ("Здравствуй" hakkındaki bilgileri ileride göreceğiz.)
Telefondaki selamlaşmalar ("alo" dediğimiz zamanlar) için "Алло" veya "Алё" diyoruz.
Rusçadaki "Nasılsın" ifadesi aslında birebir çeviri ile "İşlerin nasıl?"a eşdeğerdir.
Normalde sabah dediğimiz zaman, günün erken saatleri 4 veya 5'de başlıyor, öğlen ve öğleden sonra ise güneşin tepede olduğu saatlerde, akşam zamanı 5 veya 6'da, gece de 11 veya gece yarısına deniyor.
"İyi geceler" anlamına gelen "Спокойной ночи" ifadesini sadece uyumadan önce söylersiniz. (Veya çok geç bir saatte "bay bay" yerine söylersiniz, bu da söylediğiniz kişide sizin veya onun konuşma bittikten yakın zaman sonra ikinizden birinin uyumaya gideceği hissini uyandırır.)
Rusçada sahip olma, iyelik cümleleri farklı bir şekilde kuruluyor. (Not: Normal bir şekilde ancak resmi ve akademik durumlarda "иметь" ("sahip olmak") fiili kullanılabilir.)
Genel olarak "sahip olmak" anlamındaki cümleler şöyle kurulur:
Bahsedilen şeye sahip olan kişiyi tamlayan durumu (ismin -in hali) (Tamlayan durumu hakkında daha fazla bilgiyi daha sonraki derslerde göreceğiz.) yardımıyla belirtiriz. Ve bu cümlelerde B olarak belirttiğimiz şey aslında Rusçada öznedir, yani yalın halde olur.
Sahip olmadan etkilenen nesnenin açık olduğu veya üzerinde durulan asıl noktanın bir nesneye sahip olmak olmadığı anlarda — kişisel özelliklerden ("Onun büyük gözleri var.") veya geçici durumlar/hastalıklardan bahsederken ("Onun migreni var.") — cümleden "есть"i atın.
"yemek" (есть) ve "istemek" (хоте́ть) fiilleri düzensiz olan dört fiilden ikisidir. (Yani, her özne için düzensiz bir şekilde çekimlenirler ve belli bir çekim desenini takip etmezler.)
Rusçada ünsüz harfler, iki farklı şekilde okunan 15'erlik ikişer gruba ayrılıyor. Ve bunlara damaksıllaşmış (diğer adıyla "yumuşak vurgu") ve damaksıllaşmamış (diğer adıyla "sert vurgu") denir.
Siz bunları "yumuşak/sert vurgu" olarak öğrenin, "damaksıllaşmış" terimi sadece dilbilimsel bir terimdir.
Eğer sessiz bir harfin ardından "ь" geliyorsa, bu o harfi daha yumuşak yani dilinizi damağınıza değdirerek söyleyeceğiniz anlamına gelir. Eğer "ъ" geliyorsa, dilinizi damağınız yerine en öndeki dişinize değdirmelisiniz.
Tıpkı Türkçe gibi, Rusça da tekil kişi için "sen" kullandırtırken çoğul kişi veya tekil kişi ama resmi kullanımda "siz" arasında «ты» ve «вы» olarak ayrım yapar.
Bu güne kadar Rus edebiyatıyla bir ilginiz olduysa bilebileceğiniz gibi, Rusların üç adet adı var; ad ve soyad — tıpkı bizim de olduğu gibi — ve baba kökenli ad ki bu da babalarının adına dayanır. («отец» = "baba" olmakla bu baba kökenli ada Ruslar «отчество» derler.) Çok yaygın "kibar" bır kalıp da bir insanın adını ve baba kökenli adını kullanmaktır:
«Как вас зовут?» aslında kelimesi kelimesine "Sana nasıl sesleniyorlar?" / "Seni nasıl çağırıyorlar?" demektir.
Rusçada çoğu yaygın isim için resmi olmayan, gündelik bir küçültme şekli vardır:
Bunların hiçbir şekilde "kibarlık"la alakalı olmadığını söyleyelim, ama yine de sıkça bu eğilimde kullanılıyorlar.
Rusçada yalın çoğul hal işte böyle yapılır:
Tip | Sonek | Örnek |
---|---|---|
-а/-я - isimler | ы/и | мамы, земли |
-ь isimler, dişil | и | кровати |
ünsüz ile biten çoğu eriller | ы/и | столы, мальчики |
-о/-е isimler | а/я | окна, моря |
ünsüz ile biten bazı eriller | а/я | доктора, глаза |
Yani «я́блоки» aslında nadir bir çoğuldur. Ve başka düzensiz çoğullar da vardır.
Bazen Rusça, sizin belli bir harftan sonra gelecek ünlü seçiminizi zorla değiştirir.
7 Harf Kuralı: Bir kelimeyi her şekillendirdiğinizde И veya Ы yazmanız gerekir, şunu inceleyin:
К, Г, Х ve Ш, Ж, Щ, Ч harflerinden sonra her zaman И kullanın.
страна → страны
Bu yedi ünsüzden esas endişeniz şimdilik «К» olsun. Bir çok isimde bu bir sonek olarak veya sonekin bir parçası olarak bulunur ki bu da size bu kuralı hatırlatmalı:
8 Harf Kuralı: Bir kelimeyi her şekillendirdiğinizde, bir ünsüzden sonra А, У veya Я, Ю yazmanız gerekiyor. Şu kurala uyun:
Rusça kelimeler cümledeki rollerine göre farklı şekiller alırlar. Bu şekillere "isim halleri" denir. Hatta birkaç şekil aynı gibi gözükebilir.
Bu şekillerin, adları vardır: Yalın hal, belirtme hali (-i hali), tamlayan hali (-in hali), bulunma hali (-de hali), yönelme hali (-e hali) ve aracılık hali (-le hali).
Şu andan itibaren, YALIN hali biliyorsunuz; bir kelimenin sözlük hali. Bu şekil cümlenin öznesi, eylemi yapan kişi, gibi davranır. Aynı zamanda "A, B'dir." yapısı için de bu şekil kullanılır.
Ayrıca birkaç -in halini de biliyorsunuz (у меня) ama hepsi bu. Şimdilik bazı şeyleri daha kolay ele alacağız.
Bir şeylerin bir yerde oluşundan bahsederken, ismin bulunma haliyle birlikte genelde в (içinde) veya на (üzerinde) edatlarını kullanırız.
Bulunma hali kendi başına, bir edat olmadan kullanılamayan tek haldir. Ve bu hali gerektiren sadece dört veya beş edat vardır:
Genel kural şudur ki belli sınırları olan binalar ve yerlerden bahsederken "в"yi ve açık alanlardan ve etkinliklerden bahsederken "на"yı kullanırız.
Eğer bir nesnenin fiziksel olarak içinde/üstünde olmaktan bahsediyorsanız, belirsizlik vardır ki o zaman da maalesef yerler için kullanacağımız edatlar hatırlamamızı gerektirir.
Çoğu isme uyan kurallar işte bunlar:
Bir kişinin yerinde/evinde/mekanında kalmaktan bahsederken “у + -in hali” yapısını kullanın: Да, я у дру́га = Evet, ben arkadaşımdayım..
Buna sonra değineceğiz. Ama genel kural tutarlıdır. Bir yerde bulunuyor, bir yere gidiyor veya bir yerden gidiyorken aşağıdaki üçlemeyi kullanın:
-DE/-DA | -E/-A | -DEN/-DAN |
---|---|---|
в + Bulunma h. | в + -i hali | из + -in hali |
на + Bulunma h. | на + -i hali | с + -in hali |
у + -in hali | к + -e hali | от + -in hali |
Örneğin, eğer bahsettiğiniz yer genel olarak на ile kullanılıyorsa (Her yerin kendine özgü kullanılan bir edatı vardır, bunlar ezberle ve pratikle öğrenilir. Belli bir kural çerçevesinde değildir.) uygun edatlar, bu üçleme için на–на–с idir.