Podstawy 1 6 · 2022-07-13 ^

Zaimki osobowe (Personal Pronouns)

Liczba pojedyncza

Liczba mnoga

Zaimek you oznacza 2-gą osobę zarówno liczby pojedynczej ty, jak i mnogiej wy. Dawny zaimek osobowy w 2-giej osobie liczby pojedynczej (thou - ty) zanikł w języku angielskim i jego funkcję przejął zaimek liczby mnogiej, dlatego z "you" używa się form czasownika właściwych dla liczby mnogiej.

• You are going there - Ty tam idziesz - lub - Wy tam idziecie (zależnie od kontekstu zdania)

Zaimki liczby pojedynczej "he", "she" i "it" mają jedną wspólną formę w liczbie mnogiej: "they". Zaimek "they" nie sprawa problemu tam, gdzie odpowiada polskim zaimkom "oni" czy "one", ale trzeba też pamiętać, że tak samo ma zastosowanie w przypadku zwierząt, przedmiotów i innych rzeczowników nieosobowych - wszystkie one po angielsku są rodzaju nijakiego - tam, gdzie po polsku musimy użyć zaimków "to", "te" lub "one":

• They are my sisters - One są moimi siostrami
• They are my brothers - Oni są moimi braćmi
• They are my children - To są moje dzieci (Te dzieci są moje)
• They are my apples - To są moje jabłka (Te jabłka są moje)

---

Czas teraźniejszy prosty (Present Simple) - cz.1

Czas Present Simple używany jest do mówienia o czynnościach rutynowych, powtarzających się, oraz do mówienia o cechach i stanach. Tworzy się go używając podmiotu (zaimka lub rzeczownika) i podstawowej formy czasownika, z wyjątkiem 3. osoby liczby pojedynczej, gdzie do podst. formy czasownika dodawana jest końcówka -s lub -es.

Czasownik to be (być) ma odmianę nieregularną:

• I am - ja jestem
• you are - ty jesteś
• he/she/it is - on/ona/ono jest
• we are - my jesteśmy
• you are - wy jesteście
• they are - oni/one są

Odmiana czasownika to eat (jeść):

• I eat - ja jem
• you eat - ty jesz
• he/she/it eats - on/ona/ono je
• we eat - my jemy
• you eat - wy jecie
• they eat - oni/one jedzą

Odmiana czasownika to drink (pić):

• I drink - ja piję
• you drink - ty pijesz
• he/she/it drinks - on/ona/ono pije
• we drink - my pijemy
• you drink - wy pijecie
• they drink - oni/one piją

---

Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne

Rzeczowniki policzalne: takie, które są postrzegane jako indywidualne jednostki, dające się policzyć, np. człowiek man, jabłko apple, kot cat, dzień day.

Rzeczowniki niepoliczalne: postrzegane jako jedna całość, dla której nie da się zastosować rozróżnienia na liczbę pojedynczą i mnogą, nie da się policzyć, a można co najwyżej zmierzyć, np. mleko milk, woda water, miłość love. W j. angielskim niepoliczalny także chleb bread i wiele innych pokarmów.

---

Przedimki (Articles)

W j. angielskim ten sam wyraz może występować w różnych funkcjach (np. rzeczownik, przymiotnik, czasownik). O funkcji słowa często informuje przedimek: przedimek stawiany jest tylko przed rzeczownikami (ale nie przed wszystkimi). Są trzy rodzaje przedimków.

Przedimek nieokreślony (indefinite article): a lub an

Przedimek nieokreślony występuje przed rzeczownikiem policzalnym w liczbie pojedynczej, oznacza jego jeden egzemplarz. Używa się go z rzeczownikami wymienionymi po raz pierwszy, gdy nie ma się na myśli konkretnego przedmiotu czy osoby, lub gdy traktuje się daną osobę lub przedmiot jako reprezentanta grupy, lub dowolny egzemplarz z tej grupy. Przy tłumaczeniu z j. angielskiego zwykle należy go pominąć.

Przedimek nieokreślony a jest używany przed rzeczownikami zaczynającymi się od spółgłoski, a przedimek an przed rzeczownikami zaczynającymi się od samogłoski - stawiając przedimek patrzymy na pierwszy dźwięk wyrazu, a nie na pierwszą literę.

• a man – mężczyzna
• a university – uniwersytet (wymowa zaczyna się od spółgłoski)
• an apple – jabłko
• an hour – godzina (wymowa zaczyna się od samogłoski)

Przykłady użycia w zdaniu:

• I have a dog - Mam psa (jednego, nieokreślonego psa, pewnego przedstawiciela gatunku psów)
• It is a cat - To jest kot

Przedimek określony (definite article): the

Używa się go z rzeczownikami w liczbie pojedynczej i mnogiej, zarówno policzalnymi i niepoliczalnymi. Zawsze oznacza on jakiś konkretny obiekt. Używa się go, gdy wiadomo a jakim dokładnie obiekcie mówimy. Czasem pomijamy w tłumaczeniu, czasem tłumaczony jako "ten", "ta", "to".

• I see a dog. The dog is black. – Widzę psa. (Ten) pies jest czarny.

Przedimek zerowy

Czyli brak przedimka. Taka sytuacja występuje z rzeczownikami niepoliczalnymi w liczbie pojedynczej i rzeczownikami w liczbie mnogiej, gdy nie mówimy o konkretnych obiektach. Ponadto w liczbie pojedynczej z rzeczownikami abstrakcyjnymi i przy wypowiedziach ogólnych, nie dotyczących konkretnego obiektu.

• I like women – Lubię kobiety (ogólnie kobiety, a nie jakieś konkretne)
• This is water – To jest woda (woda jest niepoliczalna, stąd brak przedimka "a", nie chodzi też o konkretny rodzaj wody, stąd brak przedimka "the")
• Sugar is white – Cukier jest biały (cukier jest niepoliczalny i jest to wypowiedź ogólna)

Podstawy 2 5 · 2022-07-13 ^

Liczba mnoga rzeczowników

Regularna liczba mnoga

Najczęściej liczbę mnogą rzeczowników tworzy się przez dodanie końcówki -s do rzeczownika w liczbie pojedynczej.

Jeśli rzeczownik kończy się literą o, rówinież dodajemy końcówkę -es, choć od tej reguły są już wyjątki(+).

Rzeczowniki kończące się literami f albo fe otrzymują końcówkę -ves. Od tej regły również są wyjątki(+).

Rzeczowniki kończące się na literę y poprzedzoną spółgłoską otrzymują końcówkę -ies.

Jeśli jednak litera y jest poprzedzona samogloską, dodajemy tylko -s.

Nieregularna liczba mnoga

Niektóre rzeczowniki w liczbie mnogiej zmieniają swoje brzmienie. Zwykle są to słowa staroangielskie, które zachowały swoją formę liczby mnogiej.

Rzeczowniki zbiorowe

Istnieją w języku angielskim rzeczowniki które mimo formy liczby pojedynczej uważane są za rzeczowniki w liczbie mnogiej. Niektóre z nich mają dodatkowo formę liczby mnogiej, ale zyskują wówczas inne znaczenie, np. peoples - ludy, narody; folks - ludziska, ludzie, znajomi.

Część z tych rzeczowników łączy się z czasownikami tylko w liczbie mnogiej, np. to be w formie are (są), a nie is (jest):

• People are good. - Ludzie są dobrzy.
• Police are on the site. - Policja jest na miejscu.

Natomiast w wypadku niektórych rzeczowników mających tylko formę liczby mnogiej można użyć słów "piece", "bit", "item", "article" dla zaznaczenia, że chodzi o jedną sztukę:

Inne z nich, mogą być traktowane jako rzeczownik w liczbie pojedynczej: a family, a team. W zdaniach przybierać mogą zarówno formę liczby pojedynczej, jak i mnogiej. Liczba pojedyncza oznacza identyczne zachowanie zbiorowości, a mnoga - indywidualne zachowanie się jej członków.

• The family is delighted. - Rodzina jest zachwycona.
• The family are talking at the table. - Rodzina rozmawia przy stole.

Liczba mnoga 3 · 2020-01-18 ^

Liczba mnoga rzeczowników

Ogólne zasady tworzenia liczby mnogiej rzeczowników zostały szczegółowo omówiona we wstępie do działu Podstawy 2. Poniżej omówiono tylko niektóre rzeczowniki, z uwzględnieniem trudniejszych przypadków.

Większość rzeczowników rozpatrywanych w tym dziale posiada regularną liczbę mnogą, tj. tworzoną się przez dodanie końcówki -s lub -es do rzeczownika w liczbie pojedynczej.

Wyjątkiem jest rzeczownik fruit, który ma dwie formy liczby mnogiej: fruit - identycznie jak w liczbie pojedynczej (jeśli chodzi o więcej takich samych owoców), lub fruits (jeśli chodzi o różne owoce). Podstawowa jest forma fruit i jest to powodem częstych błędów.

W innych działach pojawiają się rzeczowniki, które mają mniej intuicyjną liczbę mnogą, np.:

---

Liczba mnoga zaimków

Jak widać powyżej, zaimki he, she i it (l.poj.) mają jedną wspólną formę w liczbie mnogiej: they.

W języku polskim zaimka "to" można użyć zarówno do pojedynczego przedmiotu, jak i mnogich przedmiotów. W języku angielskim jest to wykluczone: jeśli wiemy, że czegoś jest większa ilość, musimy użyć zaimka w liczbie mnogiej - np. they / these / those.

Zaimka "they" użyjemy do prostego potwierdzenia czy zaprzeczenia. Natomiast jeśli coś jest wskazywane (wskazywane dosłownie, np. palcem - albo wskazywane przez kontekst zdania) - użyjemy raczej zaimków this (ten) lub that (tamten), a w liczbie mnogiej these (te) lub those (tamte):

• Are they your books? Yes, they are. - [Czy to są twoje książki? Tak, moje.]
• Are these your books? These are mine, but those are not. - [Czy to są twoje książki? Te są moje, a tamte nie.]

---

Użycie czasownika z rzeczownikami w liczbie mnogiej

Przy wszystkich osobach liczby mnogiej czasownik zachowuje swoją podstawowa formę:

• We eat apples. - Jemy jabłka
• You eat apples - Jecie jabłka (też: Jesz jabłka)

• They eat sandwiches. - Oni jedzą kanapki.

• We have plates. - My mamy talerze.

• You have dogs. - Wy macie psy.

• They have horses. - Oni maja konie.

• Girls eat sandwiches. - Dziewczęta jedzą kanapki.

• The turtles eat rice. - Żółwie jedzą ryż.
• They read the books. - Oni czytają książki.

Uwaga! Często popełnianym błędem jest przypuszczenie, że jeśli podmiot jest w liczbie mnogiej (we, they, itp.) - to czasownik uzyskuje końcówkę -s - jest to nieprawda. Czasownik z końcówką -s stosuje się wyłącznie w 3-ciej osobie liczby pojedynczej. Innymi słowy, odrębna forma czasownika ma związek z liczbą pojedynczą podmiotu w 3-ciej osobie (on, ona, ono itp):

• She (podmiot w 3 os. l.poj.) reads the newspaper. - Ona czyta tę gazetę.
• She (podmiot w 3 os. l.poj.) reads the newspapers. - Ona czyta te gazety.

• They (podmiot w 3 os. l.mn.) read the newspapers. - One czytają te gazety.

• He (podmiot w 3 os. l.poj) has a dog. - On ma psa.

• He (podmiot w 3 os. l.poj) has dogs. - On ma psy.
• They (podmiot w 3 os. l.mn) have dogs. - Oni mają psy.

Innymi słowy: końcówka liczby mnogiej -s dotyczy tylko rzeczowników.

Zaimki dzierżawcze 3 · 2023-08-25 ^

Określanie własności i przynależności

W języku polskim do określania własności (czy przynależności) jakiejś rzeczy używamy zaimków osobowych (mój, twój itp.):

• To jest moja książka. Ta książka jest moja.
• To twój pies. Ten pies jest twój.

Albo rzeczowników w dopełniaczu:

• To jest książka dziewczynki.

W j. angielskim istnieją 4 sposoby określania własności lub przynależności: przymiotniki dzierżawcze, zaimki dzierżawcze, dopełniacz saksoński i dopełniacz z "of".

Przymiotniki dzierżawcze

Przymiotniki dzierżawcze występują bezpośrednio przed rzeczownikiem i zawsze występują razem z rzeczownikiem. Przymiotniki te zastępują ponadto przedimki "a/an" i "the" - w wypadku zastosowania przymiotnika dzierżawczego, przedimek jest już zbędny.

• This is my book. - To jest moja książka.
• That is your dog. - To jest twój pies.
• She is our child. - Ona jest naszym dzieckiem.

Zaimek (i identyczny przymiotnik dzierżawczy) its sprawia sporo kłopotów w nauce, bo jego dokładnego odpowiednika nie używa się obecnie w języku polskim (dawniej używało się słowa "onego"). Oznacza on przynależność czegoś do innego rzeczownika nieożywionego albo do zwierzęcia (gramatyka j.angielskiego traktuje zwierzęta jak rzeczy: kot nie pije "jego mleka", tylko "onego mleko" - a poprawniej we współczesnej polszczyźnie - "swoje mleko"). Zatem its jest stosowany by przypisać cień do drzewa, mleko do kota, krajobrazy czy bogactwa naturalne do jakiejś krainy. (Dla porządku należy dodać, że właściciele zwierząt domowych często traktują je trochę jak ludzi, stosując wobec nich zaimki "he", "she", "his", "her" - jednak w tym temacie nie jest to dopuszczane.)

• A tree has its shadow. - Drzewo ma swój cień.
• The cat drinks its milk. - Kot pije swoje mleko.
• Scotland is famous for its castles. - Szkocja jest znana ze swoich zamków.

Zaimki dzierżawcze

Zaimki dzierżawcze mogą pełnić samodzielną funkcję w zdaniu i zastępują rzeczownik (w funkcji dopełnienia). Często występują na końcu zdania. Część z nich ma formę identyczną z odpowiadającym im przymiotnikami dzierżawczymi - co bywa powodem nieporozumień.

• This book is mine. - Ta książka jest moja.
• That dog is yours. - Ten pies jest twój.
• The blue shirt is his and the pink one is hers. - Niebieska koszula jest jego, a różowa jej.

Dopełniacz z "of"

Dopełniacza z "of" używa się najczęściej do oznaczenia przynależności do rzeczy nieożywionych, do części rzeczy, opisywania pojęć abstrakcyjnych i do oznaczania przynależności do osób opisanych dłuższą frazą.

• The colour of the hat - Kolor kapelusza
• The end of the book - Koniec książki
• Fruit of the Loom (marka odzieży) - Owoc krosna

Dopełniacz saksoński 's

Dopełniacz saksoński formowany jest przez końcówkę -'s (apostrof+litera s), dodawaną na końcu rzeczownika w liczbie pojedynczej lub mnogiej w wypadku jeśli wyraz w tej formie nie kończy się literą "s". Jeśli wyraz w liczbie mnogiej kończy się literą "s", po niej dodawany jest sam apostrof -' (przykłady niżej). Jeśli w liczbie pojedynczej rzeczownik kończy się literą "s" lub "x" - poprawne są obie formy: -'s i -'.

W j.angielskim jest inna kolejność słów niż w polskim - najpierw informacja o właścicielu, potem o posiadanej rzeczy. Ponadto w języku angielskim dopełniacz saksoński zaznacza się tylko na końcu całego wyrażenia opisującego rzeczownik (np. "the tall boy's ball") - gdy w polskim dopełniacz zmienia końcówkę każdego wyrazu w wyrażeniu (np. "piłka wysokiego chłopca") -

Dopełniacza saksońskiego używa się najczęściej w wypadku przynależności do ludzi i istot żywych. Zakres użycia dopełniacza różni się jednak znacząco od zastosowania dopełniacza w języku polskim.

Dopełniacz saksoński przy liczbie pojedynczej

• The girl's cat - Kot dziewczynki
• The children's cats - Koty dzieci
• This is a girl's book. - To jest książka (jakiejś) dziewczynki.
• McDonald's Restaurant - Restauracja McDonalda
• The tall boy's ball - Piłka wysokiego chłopca
• The Max's toy - lub - The Max' toy - Zabawka Maksa

Dopełniacz saksoński przy liczbie mnogiej

• The two girls' cat - Kot dwu dziewczynek
• These boys' dog - Pies tych chłopców
• Their two cats' food is milk. - Mleko jest jedzeniem ich dwóch kotów.

c.d.n.

Zaimki w bierniku 5 · 2020-09-16 ^

Przypadki w języku angielskim

W języku angielskim obecnie występują tylko 3 przypadki gramatyczne.

• Nominative case (Nom. - mianownik, współcześnie nazywany częściej Subjective case) - stosowany wszędzie tam, gdzie zaimek lub rzeczownik jest podmiotem w zdaniu.
• Accusative case (Acc. - biernik, współcześnie nazywany częściej Objective case lub Oblique case) - stosowany gdy zaimek lub rzeczownik występuje w zdaniu w funkcji dopełnienia bliższego.
• Genitive case (Gen. - dopełniacz, współcześnie nazywany częściej Possessive case) - stosowany do opisywania własności i przynależności obiektów.

Obecnie 3 powyższe przypadki zachowały się w formach zaimków osobowych, ponadto w zaimku who (kto) i jego formach w bierniku whom (kogo) i dopełniaczu whose (czyje).

W wypadku rzeczowników przypadki Subjective case i Objective case są już nierozróżnialne i określa się je mianem Common case. Rzeczowniki ujawniają zatem tylko 2 przypadki gramatyczne:

• Common case ("przypadek wspólny" lub "zwykły")
• Genitive case (dopełniacz)

---

Zaimki w bierniku

Dopełnienie bliższe i dalsze

Zastosowanie przypadków w języku angielskim różni się znacząco od ich zastosowania w języku polskim. W angielskim podmiot (Subject) jest w mianowniku, dopełnienia bliższe i dalsze (Direct & Indirect Object) najczęściej w bierniku. Różnica rzuca się w oczy w zdaniach typu:

• To jest on - This (Subject) is him (Direct Object)
  

Dopełnienie bliższe (D.Obj.) jest poddawany działaniu czasownika. O dopełnienie bliższe spytamy "what?" lub "whom"

• To jest książka - This (Subj.) is a book (D.Obj.) - What is this?
• Mam ją! - I have her - Whom do you have?

Dopełnienie dalsze (Ind.Obj.) jest odbiorcą działania wykonywanego na dopełnieniu bliższym. O dopełnienie dalsze spytamy np. "to what?", "to whom?", "for what?", "for whom?". W zdaniu dopełnienie dalsze najczęściej jest przed bliższym. W przeciwnym przypadku - przed dopełnieniem dalszym należy dostawić przyimek, np. to, for czy of.

• Mama czyta mi książkę - Mom reads me (Ind.Obj.) a book (D.Obj.). ; Mom reads a book (D.Obj) to me (Ind.Obj.). - To whom mom reads a book?

Przykłady zaimków w bierniku:

• No, not me. (Acc.) - Nie, nie mnie. lub Nie, to nie ja (np. coś zrobiłem)
• Is it her? (Acc.) - Czy to jest ona?
• He has us (Acc.) - On nas ma (Złapał nas.)
• We have her (Acc.) - Mamy ją
• I read them - Czytam je. (np. gazety)
• Not him (Acc.) - Nie on. lub Nie jemu
• He reads us a book (Acc.) - On czyta nam książkę

---

# Własność i przynależność - c.d. Pierwsza część.

Jak wspomniano, dopełniacz służy do określania własności:

• No, it's not mine (Gen.) - Nie, nie jest mój/moja/moje
• Mom reads my book (Gen.) - Mama czyta moją książkę
• Is it hers? (Gen.) - Czy to jest jej? Czy to należy do niej?
• We have hers (Gen.) - Mamy jej (rzecz, o której była już mowa)

Użycie dopełniacza saksońskiego bez określanego nim rzeczownika

Są przypadki, gdy rzeczownik do którego przynależność się określa nie jest niezbędny. Dzieje się tak, gdy np. można go się łatwo domyśleć:

• We need a car. We can use my mother's. - Potrzebujemy samochodu. Możemy użyć (samochodu) mojej mamy.
• I am staying at John's - Zatrzymałem się u (tj. w domu) Johna.
• I have an appointment at the dentist's. - Mam wizytę u (tj. w gabinecie) dentysty.
• We went to McDonald’s. - Poszliśmy do (restauracji) McDonalda.

Użycie podwójnego wyrażenia dzierżawczego (Double Possessive)

W niektórych przypadkach łączy się dopełniacz z „of” z dopełniaczem saksońskim lub zaimkiem dzierżawczym.

Dopełniacz z „of” + dopełniacz saksoński

• A friend of my brother's - jeden z przyjaciół mojego brata
• This is a car of my father’s. - To jest samochód mojego ojca.

Dopełniacz z „of” + zaimek dzierżawczy

• A friend of yours - jeden z twoich przyjaciół
• A friend of mine - jeden z moich przyjaciół

Różnice znaczeniowe przy zastosowaniu różnych typów dopełniacza

• I am a friend of John's (podwójny dopełniacz) - Jestem przyjacielem Jana. (Jan uważa mnie za swojego przyjaciela)

• I am a friend of John (dopełniacz z „of”) - Jestem przyjacielem Jana. (Ja sam uważam się za przyjaciela Jana)

• A painting of Anna's (podwójny dopełniacz) - Obraz Anny (obraz należący do Anny)

• A painting of Anna (dopełniacz z „of”) - Obraz Anny (obraz przedstawiający Annę)
• An Anna's painting (dopełniacz saksoński) - Obraz Anny (obraz namalowany przez Annę)

Pytania 6 · 2022-03-26 ^

Zadawanie pytań typu "Tak/Nie"

Pytanie typu "Tak/Nie", to takie, na które wystarczy odpowiedzieć "Tak" lub "Nie." Po polsku zaczynają się one pytajnikiem "Czy".

Zdanie oznajmujące

• She is nice. - Ona jest miła.
• She has a ball. - Ona ma piłkę.

Pytanie przez intonację

Najprostszą formą pytania jest wypowiedzenie zdania oznajmującego z pytającą intonacją, tzn. zawieszając w górze głos na ostatnim słowie:

• She is nice? - Ona jest miła?
• She has a ball? - Ona ma piłkę?

Nie jest to formalne zadawanie pytań, ale w mowie jest często stosowane.

Pytanie przez inwersję

Inwersja to zamiana miejscami orzeczenia (czasownika) i podmiotu zdania.

I. Jeśli czasownikiem głównym jest "to be" = "być" w formie osobowej, to po prostu zamieniamy tę formę miejscami z podmiotem.

• She is nice. - Ona jest miła.

• Is she nice? - Czy ona jest miła?
  

• I am a student. - Jestem studentem.

• Am I a student? - Czy jestem studentem?
  

• We are well. - Mamy się dobrze.

• Are we well? - Czy mamy się dobrze?
  

• You are here. - Jesteście tutaj.

• Are you here? - Czy jesteście tutaj?
  

II. Jeśli głównym czasownikiem nie jest "to be" (ani żaden czasownik modalny, jak "can"), to przy tworzeniu pytań używamy czasownika posiłkowego, czyli operatora "to do". Przypomnijmy, że czasownik posiłkowy (operator) przejmuje formę osobową czasownika głównego, a czasownik główny występuje wtedy w tzw. gołej formie bezokolicznika, tzn. na golasa, czyli bez partykuły to. W trzeciej osobie liczby pojedynczej musimy pamiętać, że:

| "Jak does przychodzi, -s w las odchodzi".|

Zdanie oznajmujące:

• She has a ball. - Ona ma piłkę.

Zdanie wzmocnione przez czasownik posiłkowy:

• She does have a ball. - Ona (rzeczywiście) ma piłkę.

Zdanie pytające z inwersją operatora i podmiotu:

• Does she have a ball? - Czy ona ma piłkę?

Tak samo tworzymy inwersję z każdym innym zwykłym czasownikiem głównym. Zwykły czasownik znaczy tu nie posiłkowy i nie modalny (taki, jak "can"). Spróbujmy utworzyć pytania z czasownikiem to like = lubić.

• Anna and Maria like Tom. ––> Do Anna and Maria like Tom?
• We like Adam and Tom. ––> Do we like Adam and Tom?
• Julia does not like Tom. ––> Does Julia not like Tom?

Pytania z przywieszką

Zamiast stosować inwersję w zdaniu głównym możemy doczepić do zdania oznajmującego przywieszkę z zaprzeczonym pytaniem, oddzieloną średnikiem. Tak, jak po polsku, gdy dodajemy Czyż nie?:

• She is nice. - Ona jest miła.

• She is nice; is she not? - Ona jest miła; czyż nie jest?

• She has a ball. - Ona ma piłkę.

• She has a ball; does she not? - Ona ma piłkę; czyż nie ma?

Jednak w przypadku zdania przeczącego, musimy przywiesić twierdzącą przywieszkę:

• Julia does not like Tom. ––> Julia does not like Tom; does she?

Ze względu na kłopoty Duolingo z procesowaniem znaków przestankowych innych niż kropka, pytajnik i wykrzyknik, nie możemy na razie zamieścić w kursie żadnych pytań z przywieszką.

Wyjątkiem od używania inwersji w pytaniach jest pytanie o `podmiot zdania.

Who = kto jest zaimkiem pytającym o podmiot i jest zawsze w trzeciej osobie liczby pojedynczej.

Mary has questions. = Mary ma pytania. Podmiotem tu jest Mary.

Who has questions? = Kto ma pytania?
Odpowiedzią na to pytanie jest: Mary.

Spójniki 2 · 2022-01-20 ^

Spójniki

Spójniki występują w zdaniach złożonych, aby połączyć dwa zdania, równoważniki zdania lub wyrażenia w spójną całość. Spójniki dzielą się na współrzędne i podrzędne, które odpowiednio łączą dwa zdania współrzędnę lub podrzędno-nadrzędne.

1. If – Jeśli, jeżeli, jak

If you want this apple, take it. – Jeśli/jeżeli/jak chcesz to jabłko, weź je.

Do it if you want. – Zrób to jeśli/jeżeli chcesz.

Po if nie używa się czasu przyszłego z użyciem will, jedynie struktury teraźniejsze i przeszłe. Znaczenia czasu przyszłego używa się za pomocą struktur, które mogą być użyte w odniesieniu do przyszłości, np. Present Continuous, Present Simple, czy be going to.

If you’re going there tomorrow, I’m going, too. – Jeśli/jeżeli/jak ty idziesz tam jutro, to ja też idę.

If tłumaczy sie również jako czy w zdaniach podrzędnych, o których mowa w następnych lekcjach. Takie samo znaczenie ma spójnik whether:

I don’t know if it’s true. – Nie wiem, czy to prawda.

Tell me the truth whether you want to or not. – Powiedz mi prawdę, czy tego chcesz, czy nie.

2. Because – ponieważ, bo, dlatego, że

Przed because nie stawiamy przecinka:

I am excited because I got into university! – Jestem podekscytowana, ponieważ dostałam się na uniwersytet! I listen because you speak. – Słucham, ponieważ ty mówisz.

Samo użycie because jako odpowiedź na pytanie może oznaczać Bo tak lub Bo nie. Jednak, tak jak jego polskie odpowiedniki, użycie go w takim kontekście jest nieformalne i dość niegrzeczne:

Why did you do this? – Because. – Dlaczego to zrobiłeś? – Bo tak.

3. Or – Lub, czy, albo

Do you want this apple or that one? – Chcesz to jabłko czy tamto?

Are you a vegetarian or not. – Jesteś wegetarianinem/wegetarianką czy nie.

4. But – lecz, ale, tylko, a, tylko że, jednak, jednakże, oprócz

Przed but nie stawiamy przecinka:

I like tea but I love coffee. – Lubię herbatę, ale/lecz kawę uwielbiam.

We wanted to go swimming but it was too cold. – Chcieliśmy popływać, ale/lecz było zbyt zimno.

She loves nobody but herself. – Nie kocha nikogo oprócz siebie.

But przed wykrzyknieniem może znaczyć ale, ależ:

But it wasn’t me! – Ale to nie byłem ja!

5. When – kiedy, gdy, jak, w czasie gdy/kiedy, podczas gdy/kiedy, wtedy kiedy/gdy

When did you meet? – Kiedy się spotkaliście?

When it rains, we read books. – Kiedy/gdy/jak pada, czytamy książki.

W zdaniach podrzędnych I warunkowych, po when, tak samo jak po if, nie używa się czasu przyszłego z użyciem will, aby odnieść się do przyszłości:

Call me when you get there. – Zadzwoń do mnie kiedy/jak tam dotrzesz.

6. While – kiedy, gdy, podczas kiedy/gdy, w czasie kiedy/gdy, wtedy kiedy/gdy, jak, dopóki

While używa się, aby podkreślić równoległość dwóch czynności w czasie:

I read while I eat. – Czytam kiedy/jak/gdy jem.

I love to sing while I’m driving. – Kocham śpiewać kiedy/gdy/wtedy gdy jadę samochodem.

While jest używane również dla zaznaczenia pewnej różnicy. Wtedy tłumaczy się to jako podczas gdy, gdy, a, natomiast:

He likes cats while she likes dogs. – On lubi koty, podczas gdy ona lubi psy.

I love her while she loves him. – Ja kocham ją podczas gdy/a/natomiast ona kocha jego.

7. Whenever – kiedykolwiek, kiedy tylko, gdy tylko, jeśli tylko, kiedy, gdy, ilekroć

Whenever tłumaczy się zazwyczaj jako kiedykolwiek, kiedy tylko:

Call me whenever you want. – Zadzwoń do mnie kiedykolwiek/kiedy tylko chcesz.

Whenever he speaks, she listens. – Kiedy tylko/ilekroć on mówi, ona słucha.

W znaczeniu zawsze, kiedy używa się always when:

Why is it always when I’m with you… until Superman appears? And then you seem to disappear. – Dlaczego zawsze, gdy przebywam z tobą... i pojawia się Superman, a ty znikasz.

All I know is everything went sideways, as always when you’re around. – Wiem tylko, że wszystko poszło nie tak, jak zawsze, kiedy się pojawiasz.

8. That – że / to, że / o tym, że

Pierwsze znaczenie that to że, które łączy zdania nadrzędne z podrzędnym:

Tell her that we love her. – Powiedz jej, że ją kochamy. You know that I love dogs. – Wiesz, że kocham psy.

który / którego / która / którą / które

Drugie znaczenie that to wprowadzenie zdań względnych (relative clauses), czyli dokładniejszego opisu osoby lub przedmiotu:

The dress that I want is red. – Sukienka, którą chcę, jest czerwona.

We bought him the painting that he wanted. – Kupiliśmy mu (ten) obraz, który chciał.

That jest również zaimkiem wskazującym, oznaczającym tamto, o którym jest lekcja Określniki.

Data i czas 2 · 2023-08-25 ^

Przedimki przed nazwami okresów czasu: pór roku, miesięcy, dni tygodnia i świąt.

I. Z reguły przed tymi nazwami nie stawiamy przedimków (tzw. zaimek zerowy ∅), zwłaszcza gdy są one poprzedzone jakimś przyimkiem, np.:

• ∅ December, ∅ January, and ∅ February are winter months. Grudzień, styczeń i luty są miesiącami zimowymi.

• See you ∅ Tuesday, goodbye! Zobaczymy się we wtorek, do widzenia!

• I like ∅ autumn the most. Najbardziej lubię jesień.

• It is usually hot in ∅ summer and cold in ∅ winter. Latem jest zazwyczaj gorąco, a zimą zimno.

• We usually meet our whole family at ∅ Christmas. Zazwyczaj spotykamy całą naszą rodzinę w święta Bożego Narodzenia.

II. Jednak stawiamy przedimki w następujących przypadkach:

A) Przedimek nieokreślony a lub an stawiamy:

a. kiedy nazwy te są opisane poprzedzającym je przymiotnikiem, np.:

-- It was a bitter, cold winter. To była dotkliwa, mroźna zima.

Uwaga: na ogół nie używamy a/an przed przymiotnikami opisowymi early = wczesny i late = późny w sensie części tej pory roku, czy miesiąca:

-- We met in ∅ late November. Spotkaliśmy się pod koniec listopada.

-- It is ∅ early spring now. Teraz jest początek wiosny.

chyba że mamy na myśli nadzwyczaj wczesną wiosnę:

-- We had an early spring. Mieliśmy wczesną wiosnę.

b. kiedy mamy na myśli jeden z wielu takich okresów czasu, np.

-- Robinson Crusoe found his servant on a Friday. Robinson Crusoe znalazł swojego sługę pewnego piątku.

B) Przedimek określony the stawiamy:

a. kiedy nazwy te są zmodyfikowane przez szczegółowy opis, np.:

-- The summer of 1975 was unusually hot. Lato 1975 roku było niezwykle upalne.

-- I remember the Sunday we met. Pamiętam tę niedzielę, w którą się spotkaliśmy.

b. gdy opisana sytuacja je określa (=ten/tamten):

-- In March came the first break in the winter. W marcu przyszło pierwsze przełamanie zimy.

Czas przeszły 2 3 · 2023-08-25 ^

Pytania i przeczenia w Czasie Przeszłym Prostym

Pytania i przeczenia w Czasie Przeszłym Prostym = The Past Simple dla ogromnej większości czasowników tworzymy przy pomocy czasownika posiłkowego to do = robić.

Czas przeszły prosty od to do we wszystkich osobach ma formę did.

Ależ to proste! Po polsku mamy inną formę dla każdej osoby i rodzaju: zrobiłem, zrobiłam, zrobiłeś, zrobił, zrobiła, zrobiło, zrobiliśmy, zrobiłyśmy, itd. Popatrz, ile wysiłku właśnie ci zaoszczędziliśmy! Ha ha!

Przykładowe zdanie w czasie przeszłym:

I heard you. - Słyszałem cię.

Przeczenie tworzymy zaprzeczając tylko czasownik posiłkowy, czyli did, wstawiając did not pomiędzy podmiot I = ja a czasownik główny hear, który pozostaje wtedy w formie podstawowej, jak w czasie teraźniejszym.

I did not hear you. - Nie słyszałem cię.

Pytanie w czasie przeszłym tworzymy wstawiając czasownik posiłkowy did przed podmiot, zostawiając czasownik główny w formie podstawowej.

Did I hear you? – Czy ja cię słyszałem?

Natomiast pytanie przeczące łączy obie te konstrukcje:

Did I not hear you? – Czy ja cię nie słyszałem?

Tej konstrukcji nie stosuje się do czasownika to be - być, który ma własną odmianę nieregularną przez osoby.

Pytania i przeczenia w Czasie Przeszłym Prostym dla "to be" = być

Też bardzo proste! Tylko dwie formy. Po polsku mamy co innego dla każdej osoby i rodzaju!

Czas teraźniejszy:

I am a student. - Jestem uczniem.

Czas przeszły:

I was a student. - Byłem uczniem.

Pytanie:

Was I a student? – Czy byłem uczniem?

Przeczenie:

I was not a student. - Nie byłem uczniem

Pytanie przeczące:

Was I not a student? – Czy nie byłem uczniem?

Jest jeszcze kilka innych czasowników (tzw. modalnych), które również nie stosują to be jako czasownika posiłkowego. Będziemy się o nich uczyć później.

c.d.n.

Rzeczowniki odsłowne 3 · 2023-08-25 ^

https://web2.uvcs.uvic.ca/courses/elc/sample/beginner/gs/gs_25_1.htm

Czas przyszły złożony 2 · 2023-08-25 ^

Czas przyszły złożony

Innymi słowy: konstrukcja czasu przyszłego z wyrażeniem to be going to.

1. Użycie.

1.1. Intencje i zamiary

Gdy mowa o intencjach i zamierzeniach, wyrażenia to be going to tłumaczymy na język polski jako: zamierzać, mieć zamiar.

• We are not going to eat this porridge! - Nie zamierzamy jeść tej owsianki!
• Are your parents going to send you abroad? - Czy rodzice zamierzają wysłać cię za granicę?

1.2. Zaplanowane czynności

Mówiąc o planach, można to be going to tłumaczyć na czas przyszły prosty lub zastosować czasowniki zamierzać, mieć zamiar, planować - zależnie od kontekstu. W tego typu zdaniach to be going to wskazuje na intencję, coś, co zostało wcześniej przemyślane i jest postanowione, a nawet podjęto już pewne kroki w celu realizacji tego zamiaru. Może to również oznaczać cudze plany wobec podmiotu zdania.

• I am going to take part in the competition. - Wezmę udział w zawodach LUB Zamierzam wziąć udział w zawodach, zależnie od kontekstu.
• Why are you going to do that?! - Dlaczego planujesz to zrobić?!
• The dog is going to be in the garden. - Pies będzie w ogrodzie - nie dlatego że pies "zamierza" być w ogrodzie, tylko tak postanowił jego właściciel, a więc w tym wypadku tłumaczenie "pies zamierza być w ogrodzie" nie oddaje sensu angielskiego zdania.

1.3. Przewidywania konsekwencji pewnych sytuacji

Wyrażenie to be going to służy do mówienia o czymś, co przewidujemy na podstawie widocznej przesłanki:

• Look at the clouds, it is going to rain. - Spójrz na chmury: będzie padało.
• He is running the best lap in the race, he is going to win! - On biegnie najlepsze okrążenie w wyścigu- wygra!

W tym przypadku – kiedy mówimy o przewidywaniach - to be going to możemy tłumaczyć na polski czas przyszły, mówiąc, że coś się stanie.

Różnica między "going to" a Future Simple:

• I am going to take part in the competition. - Zamierzam wziąć udział w zawodach, to już postanowione, może już nawet wysłałem swoje zgłoszenie.
• I will take part in the competition. - Zamierzam wziąć udział w zawodach, właśnie mi to przyszło do głowy.

Różnica między "going to" a Present Continuous w odniesieniu do przyszłości:

• I am going to buy a new car this week. - Postanowiłem, że kupię w tym tygodniu nowy samochód. Ale jeśli nie znajdę modelu który mi się podoba, to jeszcze poczekam i kupię nieco później.
• I am buying a new car tomorrow. - Jutro kupuję nowy samochód. Wszystko już jest załatwione i tylko muszę go odebrać.

2. Budowa zdania

2.1. Zdanie twierdzące

Budowa zdania:

podmiot + czasownik to be w czasie Simple Present odmieniany przez osoby + going to + czasownik główny w formie podstawowej, tj. nieodmieniany.

Przykład:

• She is going to wait for us. - Ona zamierza na nas poczekać.

2.2. Zdanie przeczące

Budowa zdania:

podmiot + czasownik to be w czasie Simple Present odmieniany przez osoby + przeczenie not + going to + czasownik główny w formime podstawowej, tj. nieodmieniany.

Przykład:

• They are not going to come here anymore. - Nie zamierzają tu więcej przychodzić.

Możemy stosować formy skrócone, np.: She’s going to, We aren’t going to.

2.3. Pytania ogólne

W pytaniach ogólnych, czyli pytaniach na które można odpowiedzieć "tak" lub "nie", należy zastosować inwersję, to znaczy na początku zdania podmiot zamienia się miejscami z czasownikiem posiłkowym to be. Budowa zdania jest zatem następująca:

czasownik to be odmieniany przez osoby + podmiot + going to + czasownik główny w formie podstawowej.

Przykład:

• Are you going to help your sister? - Czy zamierzasz pomóc swojej siostrze?
• Are you going to swim today? - Czy będziesz dziś pływać?

2.4. Pytania szczegółowe

W pytaniach szczegółowych, czyli takich na które należy udzielić rozwiniętej odpowiedzi, stosujemy taką samą formę wypowiedzi jak w pytaniu ogólnym, z tym że trzeba je poprzedzić odpowiednim zaimkiem pytającym:

zaimek pytający + czasownik to be odmieniany przez osoby + podmiot + going to + czasownik główny w formie podstawowej.

Zaimki pytające:

• why - dlaczego?
• where - gdzie? dokąd?
• when - kiedy?

Przykład:

• Who are they going to visit? - Kogo zamierzają odwiedzić?

Czas przyszły dokonany 8 · 2023-08-25 ^

Czas przyszły dokonany (Future Perfect), zwany też czasem zaprzyszłym

Po co?

Czasu tego używamy, by określić czynności, które

I. zakończą się w przyszłości

a) przed konkretnie określonym punktem w czasie, np.:

• I will have returned by December. – Wrócę przed grudniem.

b) przed rozpoczęciem innej czynności, np.:

• He will have received the e-mail by the time he leaves. – On otrzyma e-mail, zanim wyjdzie.

II. przypuszczamy, że się już wydarzyły. np.:

• She will have left her office by now. – Ona zapewne wyszła z biura do tej pory.

Jak?

Tworząc zdania w tym czasie, stosujemy następującą konstrukcję:

• (podmiot) + will have + Past Participle (czasownik główny w trzeciej formie)

Przykłady

I. dla czynności, które zakończą się w przyszłości:

• I will have written it by tomorrow. – Napiszę to do jutra (dosłownie: "Będę miał napisane to do jutra")

• We will have eaten breakfast by the time you get up. – Zjemy śniadanie, zanim wstaniesz. (dosłownie: "Będziemy mieli zjedzone śniadanie, zanim wstaniesz")

Uwaga 1: Nie zawsze da się tak łatwo przetłumaczyć dosłownie, np.

• We will have left before you arrive*. – Wyjdziemy, zanim przybędziesz.

Uwaga 2: Akcja czynności, która następuje musi być wyrażona w czasie teraźniejszym prostym (np. you get up), a nie przyszłym, jak po polsku (wstaniesz).

Uwaga 3: Punkt w przyszłości jest niezależny od obecnej pozycji w czasie, więc nie można użyć, np. za dwa miesiące.

Uwaga 4: W pierwszej osobie (I, we) czasownik posiłkowy will może być zastąpiony przez shall.

II. dla przypuszczenia, że coś się już wydarzyło (drugiego zastosowanie czasu Future Perfect):

• You will have seen on page 18 how to set up a computer. Zapewne zobaczyliście na stronie 18-ej, jak ustawić komputer. Czytasz to w tej samej książce, ale na trochę późniejszej stronie, np. na str. 25.

• Your mother will have left the dentist's by now. Twoja matka pewnie wyszła od dentysty do tej pory.

• At this stage, everyone will have heard the rumors already. W tym momencie wszyscy już pewno usłyszeli plotki.

Wyrażamy tu teraźniejsze, niesprawdzone przypuszczenia o wydarzeniach w niedawnej przeszłości (present predictions of past actions).

To użycie Future Perfect wymaga oczywistego odnośnika do teraźniejszości, np. by now (do tej pory). Konstrukcja czasu jest zawsze taka sama: podmiot lub zaimek osobowy (ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni) **will have + (verb’s Past pParticiple) ... by now`.

W tłumaczeniu musimy wyrazić przypuszczenie, np. zapewne, pewnie, pewno, prawdopodobnie, itp. i użyć polskiego czasu przeszłego w aspekcie dokonanym.

Przykłady według wydawnictwa Farlex International 2016 - Complete English Grammar Rules, p.366.

Czasowniki modalne 2 · 2022-01-20 ^

Czasowniki modalne

Źródło: http://www.angielski.nauczaj.com/konstrukcje-gramatyczne/czasowniki-modalne.php

Czasowniki modalne to odrębna grupa czasowników, które w zdaniu występują zawsze przed czasownikiem głównym. Występują one zawsze w tej samej formie. Zdania pytające z czasownikiem modalnym tworzy się poprzez inwersję, a przeczenia – dodając do czasownika modalnego słówko „not”. Najważniejsze czasowniki modalne:

Can – oznacza możliwość lub umiejętność wykonania danej czynności. Odnosi się do teraźniejszości i przyszłości. Ma też znaczenie zezwolenia, służy ponadto do wyrażania propozycji i próśb. Np.: He can jump very high. – On potrafi skakać bardzo wysoko.

Could – oznacza możliwość lub umiejętność posiadaną w przeszłości. Stosowany również do pytań o pozwolenie, próśb, bardziej grzeczny niż „can”. Np.: He could run very fast when he was young. – On potrafił bardzo szybko biegać, kiedy był młody.

May – oznacza zezwolenie, jest to forma bardziej oficjalna. Występuje w czasie teraźniejszym. Np.: They may leave this place now. – Oni mogą opuścić teraz to miejsce.

Might – oznacza zezwolenie, stosowane w czasie przeszłym. Używa się też do wyrażenia grzecznej prośby. Np. He might go to the disco yesterday. – On mógł iść wczoraj do dyskoteki.

Must – oznacza konieczność, przymus zrobienia czegoś. Posiada tylko formę czasu teraźniejszego, występuje wyłącznie w zdaniach oznajmujących. Np.: John must work very hard. – Jan musi pracować bardzo ciężko.

Have to – oznacza konieczność, przymus zrobienia czegoś, występuje we wszystkich czasach gramatycznych, zarówno z zdaniach oznajmujących, jak i twierdzących i pytających. Np.: He has to study very hard if he wants to pass this exam. – On musi dużo się uczyć, jeśli chce zdać ten egzamin.

Mustn’t – oznacza silny zakaz. Odnosi się do teraźniejszości i przyszłości. Np.: You mustn’t drink alkohol. – Nie wolno ci pić alkoholu.

Shall – stosuje się do wyrażania próśb, ofert lub sugestii. Np.: Shall we go to the party tomorrow? –Czy pójdziemy jutro na przyjęcie?

Should – oznacza powinność, obowiązek zrobienia czegoś. Służy również do udzielania rad, pytania o radę, tworzenia trybu warunkowego oraz mowy zależnej. Np.: You should eat more fruit. – Powinieneś jeść więcej owoców.

Ought to – oznacza konieczność, obowiązek zrobienia czegoś, stosowany w sytuacjach bardziej oficjalnych. Np.: He ought to study more. – On powinien więcej się uczyć.

Will – stosowany do tworzenia czasów przyszłych oraz do wyrażenia próśb. Np.: Will you open the window, please? – Czy otworzysz okno, proszę?

Would – służy do tworzenia trybu warunkowego, mowy zależnej, do wyrażania próśb w sytuacjach bardziej oficjalnych oraz do wyrażania przypuszczenia. Np.: I would lend you some money if I had. – Pożyczyłbym ci trochę pieniędzy, gdybym je miał.

Need – oznacza konieczność, potrzebę zrobienia czegoś. Np.: I need go to the dentist because I have toothache. – Muszę iść do dentysty, ponieważ boli mnie ząb.

Needn’t – oznacza brak konieczności. Może być stosowany zamiennie z czasownikami don’t have to oraz don’t need to. Np.: Mary needn’t (doesn’t have to / doesn’t need to) go by bus because her boyfriend has got a car. – Mary nie musi jechać autobusem, ponieważ jej chłopak ma samochód.

Had better – służy do wyrażania rad. Np.: You had better go to bed and rest. – Lepiej idź do łóżka i wypocznij.

Be able to – być w stanie coś zrobić Np.: She will be able to explain that. – Ona będzie w stanie to wyjaśnić.

---

13 skills with tips and notes